การเพาะเลี้ยงไรแดง ในบ่อซีเมนต์ไว้สำหรับเลี้ยงลูกปลา

การเพาะเลี้ยงไรแดง

ไรแดง เป็นอาหารธรรมชาติที่ดีสำหรับการอนุบาลสัตว์น้ำวัยอ่อนโดยเฉพาะสัตว์น้ำเศรษฐกิจ ทั้งปลาสวยงามและปลาเศรษฐกิจ เช่นปลา ปอมปาดัวร์ปลากัด กุ้งก้ามกราม ปลากะพง ปลาบึก ปลาเทโพและปลาดุกอุย เป็นต้น ในอดีตไรแดงส่วนใหญ่รวบรวมได้จากแหล่งน้ำโสโครกตามบ้านเรือน โรงฆ่าสัตว์ หรือโรงงานอุตสาหกรรม ซึ่งมีปริมาณไม่แน่นอน ปัจจุบันไรแดงจากธรรมชาติมีปริมาณลดลงเพราะสภาพสิ่งแวดล้อมต่างๆ เปลี่ยนไปในขณะที่ ความต้องการไรแดงกลับเพิ่มขึ้น ทำให้ประสบปัญหาการขาดแคลนไรแดงในการอนุบาลสัตว์น้ำวัยอ่อนมากขึ้น ซึ่งมีผลโดยตรงกับการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำ กรมประมงได้ศึกษาวิจัยและประสบความสำเร็จในการเพาะเลี้ยงไรแดงซึ่งเป็นการลดปัญหาการขาดแคลนไรแดงและช่วยส่งเสริมการพัฒนาอาชีพการเพาะเลี้ยงไรแดง

ปัจจัยสำคัญต่างๆ ในการเพาะไรแดง

การเพิ่มผลผลิตของไรแดงในบ่อนั้นขึ้นอยู่กับปัจจัยหลายประการพลังงานจากแสงแดดเป็นสิ่งสำคัญยิ่ง ที่ทำให้ขบวนการต่าง ๆ ในภาพ ดำเนินไปด้วยดี ปุ๋ยและอาหารต่างๆ จะถูกย่อยสลายโดยบักเตรี ซึ่งจะมีผลโดยตรงต่อการแพร่ขยายของน้ำเขียว อีกทั้งยังทำให้เกิดขบวนการสังเคราะห์แสง ซึ่งจะใช้ของเสียต่างๆจำพวกแอมโมเนีย คาร์บอนไดออกไซด์ และอื่น ๆ ที่เกิดจากสิ่งมีชีวิต ทำให้คุณสมบัติของน้ำดีขึ้น การหมุนเวียนของน้ำจะเพิ่มปริมาณ ออกซิเจนในน้ำซึ่งเป็นประโยชน์โดยตรงต่อไรแดง การเพิ่มปริมาณน้ำเขียวมากขึ้นและการใส่ยีสต์ก็สามารถช่วยในการเพิ่มผลผลิตของไรแดงได้อย่างมหาศาล เช่นเดียวกัน

ส่วนผสมในการเพาะไรแดง

วัสดุ

ปูนขาว
กากน้ำตาล
ปู๋ยนา
รำ

อัตราส่วนผสม

การใช้บ่อขนาด 3×3 เมตร ใช้ปูนขาว 1.44 กิโลกรัม กากน้ำตาล 720 มิลลิกรัม ปุ๋ยนา 360 กร้ม และรำ 900 กรัม
การใช้บ่อขนาด 3×5 เมตร ใช้ปูนขาว 2.4 กิโลกรัม กากน้ำตาล 1.2 ลิตร ปุ๋ยนา 600 กรัม และรำ 1.4 กรัม

วิธีการเพาะเลี้ยงไรแดง มี ๕ ขั้นตอน

ซึ่งแต่ละขั้นตอนในการปฏิบัติจะมีผลต่อปริมาณและระยะเวลาใน การเก็บเกี่ยวผลผลิตให้ยาวนานขึ้น ดังต่อไปนี้

ขั้นตอนที่ 1 การเตรียมบ่อผลิตกรณีบ่อใหม่(บ่อซีเมนต์จะต้องล้างบ่อโดยแช่น้ำทิ้งไว้ประมาณ ๑-๓ สัปดาห์ แล้วระบายน้ำทิ้งถ้าต้องการลดระยะเวลาใช้กรดน้ำส้มเทียมผสมน้ำในบ่อให้เต็มแช่ทิ้งไว้ประมาณ 3-5 วัน แล้วระบายน้ำทิ้งและเปิดน้ำใหม่แช่ทิ้งไว้อีก 24 ชั่วโมง ส่วนบ่อเก่าต้องล้างบ่อแล้วตากบ่อให้แห้ง
ขั้นตอนที่ 2 การเตรียมน้ำระดับน้ำที่ใช้ประมาณ 20-30 เซนติเมตร เมื่อน้ำเริ่มเขียว หรือลงอาหารไปแล้วจึงเพิ่มเติมน้ำให้ได้ 60 เซนติเมตร
ขั้นตอนที่ 3 การเตรียมอาหารนำปูนขาวละลายน้ำ สาดลงบ่อเพาะไรแดงปล่อยทิ้ง 1 วัน นำปุ๋ยนา รำ กากน้ำตาล ผสมสาดลงบ่อเพาะไรแดง แล้วจึงค่อยๆกวนน้ำในบ่อเพาะทุกวัน เพื่อป้องกันตกตะกอนประมาณ 3-4 วัน น้ำจึงเริ่มออกสีเขียว
ขั้นตอนที่ 4 การลงพันธุ์ไรแดงเติมพันธุ์ไรแดง ไรแดง 30-40 กรัมต่อตารางเมตร
ขั้นตอนที่ 5 การเก็บผลผลิตการเก็บเกี่ยวผลผลิตให้เก็บเกี่ยวเพียงวันละครึ่งหนึ่งของผลผลิตทั้งหมด คือ ครั้งแรก วันที่ 3 หรือ 4 วัน หลังจากเติมแม่พันธุ์ไรแดง การเติมอาหารให้เติมอาหารหมักที่แล้ว 2 ใน 3 ของครั้งแรกทุกวันโดยสังเกตปริมาณผลผลิตไรแดงในบ่อ

เทคนิคเสริมบางประการ

อาหารต้องผ่านการหมักอย่างน้อย 1 วัน ระยะเวลาที่หมักอาหารประมาณ 2-4 วัน อาหารที่หมักแล้วใช้ถุงผ้ากรองส่วนที่เป็นกากออกใช้ยืดช่วงเวลาในการเก็บเกี่ยวไรแดงยาวนานขึ้น
กระชอนตักไรแดงควรทำเป็นถุงผ้ายาวคล้ายปลอกนอนข้าง จะทำให้รวบไรแดงได้ดีขึ้น

สอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ | ศูนย์วิจัยและพัฒนาและพัฒนาการเพาะเลี้ยง สัตว์น้ำจืดนราธิวาส

บทความอื่นๆ ที่น่าสนใจ