เทคโนโลยีด้านการเกษตร » สูตรอาหารไก่ทำมือ เพื่อลดต้นทุนและสุขภาพไก่แข็งแรง

สูตรอาหารไก่ทำมือ เพื่อลดต้นทุนและสุขภาพไก่แข็งแรง

18 สิงหาคม 2022
2013   0

สูตรอาหารไก่ทำมือ เพื่อลดต้นทุนและสุขภาพไก่แข็งแรง

สูตรอาหารไก่ลดต้นทุน

สูตรอาหารไก่ลดต้นทุน


อาหารที่ใช้เลี้ยงไก่ สำหรับผู้เลี้ยงไก่พื้นบ้านหรือไก่พันธุ์ทั่วไป ในท้องถิ่นชนบทจะเลี้ยงแบบปล่อยให้ไก่หากินตามธรรมชาติ หรือให้อาหาร คือ ข้าวเปลือก ปลายข้าว และรำ เป็นหลัก ข้าวนอกจาก เป็นอาหารคนแล้วบางส่วนยังเป็นอาหารไก่ด้วย ดังนั้นในทุกๆส่วนของกระบวนการผลิตข้าวจึงถูกใช้อย่างคุ้มค่าไม่มีส่วนใดเหลือทิ้ง อย่างไรก็ตามปัจจุบันเกษตรกรผู้เลี้ยงไก่ส่วนหนึ่งได้หันมาซื้ออาหารสำเร็จรูปให้ไก่กินเพราะเห็นว่าให้คุณค่าทางอาหารดีกว่าและสะดวก แต่ก็ต้องแลกมาด้วยต้นทุนที่สูงกว่า ทำให้เกษตรกรบางกลุ่ม ได้พยายามคิดค้นสูตรอาหารไก่ขึ้นมาเอง และให้สามารถคงคุณภาพอาหาร ที่มี ไขมัน คาร์โบไฮเดรต โปรตีน แร่ธาตุ และวิตามินเหมือนอาหารไก่สำเร็จรูปที่มีขายตามร้านขายอาหารสัตว์ หรือดีกว่าอีกด้วย




การคิดค้นสูตรอาหารไก่ ผู้พัฒนาสูตรมีหลักการว่าต้องปรับให้เหมาะสมกับพันธุ์ไก่ ลักษณะสถานที่ วัตถุดิบหาง่ายในท้องถิ่น ส่วนผสมสามารถให้คุณค่าทางอาหารครบถ้วน อีกทั้งยังป้องกันและรักษาโรคได้ และที่สำคัญ คือ ต้องลดต้นทุน สูตรอาหารไก่ที่จะนำเสนอต่อไปนี้เป็นการเผยสูตรครั้งแรก ในเวทีเสวนา การเลี้ยงสัตว์และผลิตอาหารสัตว์ งานมหกรรมพันธุกรรมพื้นบ้าน วันที่ 26-28 กุมภาพันธ์ 2559 ณ จังหวัดขอนแก่น สำหรับความรู้เรื่องสูตรอาหารต้องขอขอบคุณวิทยากรสองท่าน คือ คุณวีระยุทธ์ สุวัฒน์ และคุณ ก้องเกียรติ ถาดทอง แม้ทั้งสองท่านจะเลี้ยงพันธุ์ไก่ที่แตกต่างกันและที่สำคัญคุณวีระยุทธ์ เลี้ยงไก่อยู่ในเขตพื้นที่ชนบท ส่วนคุณก้องเกียรติ เลี้ยงไก่ในเขตเมือง แต่ทั้งสองคนนี้ก็มีความรู้ในบริบทของตนเองที่น่าสนใจไม่แพ้กัน

คุณวีระยุทธ สุวัฒน์ เครือข่ายเกษตรกรรมทางเลือก ต.หนองแคน อ.ปทุมรัตต์ จ.ร้อยเอ็ด กลุ่มเกษตรกรในชุมชนและตนเอง เลี้ยงไก่เนื้อ (ประดู่ดำ ไก่สามสายเลือด เป็นต้น) ไก่ไข่ โดยเฉพาะไก่ 3 สายเลือดซึ่งเป็นได้ทั้งไก่ไข่ และไก่เนื้อ มีตลาดเขียวเป็นพื้นที่รองรับ

สูตรอาหารไก่ลดต้นทุน สูตรที่ 1

ส่วนผสม

  1. หยวกกล้วย 3 กก.
  2. กากน้ำตาล 1 กก. (อาหารจุลินทรีย์)
  3. เอ็มร้อย 1 ขวด
  4. นมเปรี้ยว 1 ขวด

วิธีทำ

  • อาหารหมักจากหยวกกล้วย เหมาะสำหรับเกษตรกรที่มีพื้นที่จำกัด โดยการใช้หยวกกล้วยที่ลำต้นไม่แก่มาก ซอยให้เป็นแผ่นเล็กๆ ใส่ลงในถังหมักแล้วใส่ส่วนผสมที่เหลือ
  • ปิดไว้ 1 อาทิตย์
  • สามารถให้ไก่กินได้เลย หรือว่าจะผสมอาหารอย่างอื่นร่วมก็ได้

สูตรอาหารไก่ลดต้นทุน สูตรที่ 2

ส่วนผสม

  1. แกลบ 5 กก.
  2. กากน้ำตาล 1 กก.
  3. รำ ½ กก.

วิธีทำ

  • หมักไว้ 5 วัน จะสังเกตว่ามีหนอนสีขาว (ใส่ถังปิดไว้)
  • วัตถุประสงค์เพื่อให้เกิดหนอน (สำหรับเลี้ยงไก่)
  • ไก่ 50 ตัว พื้นที่ประมาณ ครึ่งงาน (ปล่อยอิสระแต่ล้อมรั้ว)
  • อัตราความเหมาะสมประมาณ 50 ตัว (เหมาะสม)




สูตรอาหารไก่ลดต้นทุน สูตรที่ 3

ส่วนผสม

  1. หยวกกล้วยสับ 2 กก.
  2. ปลายข้าวสาร 0.5 กก.
  3. รำละเอียด 0.5 กก.
  4. ข้าวเปลือก 1 กก.
  5. ขี้เค้กปาล์ม 1 กก.
  6. กากน้ำตาล 1 ลิตร
  7. EM จุลินทรีย์ 0.1ลิตร

อุปกรณ์

  • กระบะผสมอาหาร
  • พลั่ว

วิธีทำ

  • นำหยวกกล้วยสับใส่ลงในกระบะผสมอาหาร และตามด้วยข้าวเปลือกเพื่อเพื่มปริมาณโปรตีนแล้วคลุกเคล้าให้เข้ากัน แล้ว นำขี้เค้กปาล์มลงไปผสม เพื่อกลิ่นหอมจากนั้นให้นำกากน้ำตาลงไปผสม เพื่มความหวานคลุกเคล้าให้เข้ากัน รำและปลายข้าวสารลงไปผสมแล้วคลุกเคล้าให้เข้ากัน สุดท้าก็นำ EM จุลินทรีย์ ใส่ลงไปแล้วคลุกเคล้าให้เข้ากัน เพื่อป้องกันการป่วยของไก่ได้ อาหารสูตรนี้เมื่อผสมกันเสร็จแล้วก็สามารถนำไปให้ไก่กินได้ทันที

สูตรอาหารไก่ลดต้นทุน สูตรที่ 4

ส่วนผสม

  1. รำละเอียด 30 กก.
  2. ปลายข้าว 1  กก.
  3. น้ำตาลทรายแดง หรือ กากน้ำตาล 1 กก.
  4. เกลือแกง 2 ช้อนโต๊ะ
  5. ขี้วัวแห้ง 4 กก.
  6. ดินนาบด  2  กก.
  7. ต้นกล้วยสับ 30  กก.

วิธีทำ

นำส่วนผสมทั้งหมดตามสัดส่วนมาผสมคลุกเคล้าให้เข้ากัน นำไปให้ไก่กินได้เลยหรือบรรจุในถัง ปิดฝาให้สนิท  หรือ  ใส่ถุงพลาสติกมัดปากให้สนิท  หมักไว้จำนวน 5 วันจะมีตัวหนอน (มีหนอนจะดีมาก)

การนำไปใช้งาน

  • กรณีไก่พร้อมจะไข่ นำมาผสมกับอาหารไก่สำเร็จรูปในอัตราส่วน 1:3 (อาหารที่ทำเอง 1 ส่วน ต่อ อาหารสำเร็จรูป 3 ส่วน)
  • กรณีไก่สาว ผสมกับอาหารไก่ 50:50 และลดปริมาณอาหารสำเร็จรูปลงเรื่อย ๆ




สูตรอาหาร ป้องกันและรักษาโรคไก่

 โรค อหิวาต์/ นิวคาสเซิล/ ฝีดาษ ฯลฯ

ส่วนผสม

  1. บอระเพ็ด 1 กก.
  2. ฟ้าทะลายโจร 1 กก.
  3. กระเทียม ½ กก.
  4. น้ำตาลทรายแดง 1 กก.

วิธีทำ

  • นำน้ำตาลทรายแดงเคี่ยว (ไม่ต้องใส่น้ำ) ครึ่งกิโลกรัมก่อน
  • ผสมกับส่วนผสมอื่น หมักไว้ 30 วัน
  • สามารถให้ไก่กินประมาณ 1 ช้อน หรือผสมน้ำให้ไก่กินก็ได้ (อัตรา 5 ลิตรต่อยา 1 ช้อนแกง)
  • สามารถกินได้ทั้งไก่ไข่ ไก่เนื้อ

คุณก้องเกียรติ ถาดทอง ผู้มีใจรักเลี้ยงสัตว์ในเมืองกรุงจนได้ชื่อว่า “เจ้าชายสัตว์” ไก่ที่เลี้ยงอาศัยอยู่แบบห้องพัก เนื่องจากสถานที่คับแคบ การอาศัยของไก่สามารถเกิดโรคได้ง่าย จึงคิดค้นสูตรอาหารไก่สมุนไพร ที่ป้องกันและรักษาโรคได้ ปกติเน้นการเลี้ยงพันธุ์โรสไอแลนเรด ซึ่งเป็นไก่สายพันธุ์แท้ (ปลายหางดำ) และเล็กฮอร์นขาว และ บาร์พี เฮ็ดร็อก

สูตรอาหารป้องกันและรักษาโรคไก่

ส่วนผสม

  • ฟ้าทะลายโจร 1 กก.
  • น้ำตาลทรายแดง 1 กก.
  • โทงเทง 1 กก.
  • น้ำเปล่า

วิธีทำ

  • หมักกับน้ำตาลทรายอัตรา 1:1:1 หมักไว้ประมาณ 1 เดือน

นำส่วนผสมทั้ง 3 อย่างผสมให้เข้ากันแล้วเติมน้ำให้พอท่วม ใส่ภาชนะที่มีฝาปิด แล้วหมักทิ้งไว้ประมาณ 1 เดือน ก็สามารถนำมาใช้ผสมกับอาหารให้ไก่กินได้ จะทำให้ไก่มีสุขภาพดี ลดอัตราการเกิดโรค

แหล่งที่มา : คุณวีระยุทธ สุวัฒน์ เครือข่ายเกษตรกรรมทางเลือก ต.หนองแคน อ.ปทุมรัตต์ จ.ร้อยเอ็ด กลุ่มเกษตรกรในชุมชนและตนเอง, www.sarakaset.com


บทความอื่นๆ ที่น่าสนใจ