BMS คืออะไร ทำไมถึงต้องมีในแบตเตอรี่?
BMS คืออะไร?
BMS ย่อมาจาก Battery Management System หรือ ระบบจัดการแบตเตอรี่ เป็นระบบอิเล็กทรอนิกส์ที่มีหน้าที่ควบคุม ดูแล และป้องกันแบตเตอรี่ให้ทำงานได้อย่างปลอดภัยและมีประสิทธิภาพสูงสุด
BMS มีประโยชน์กับแบตเตอรี่อย่างไร?
บางคนอาจจะสับสนและเข้าใจว่า BMS กับ PCM นั้นคืออะไร เหมือนกันรึป่าว แต่ในความเป็นจริงแล้ว BMS นั้น ถือว่าเป็นอะไรที่เหนือกว่า PCM ซึ่งวันนี้ทาง Spa จะเปรียบเทียบความแตกต่างระหว่าง BMS และ PCM ให้ทุกคนเข้าใจกันมากขึ้นครับ
PCM คืออะไร
PCM (Protection Circuit Module) มีหน้าที่หลัก คือ เรื่องความปลอดภัยสำหรับแบตเตอรี่ลิเธียม เช่น Li-ion, Li-Po, LiFePO4 ซึ่งจะทำงานทั้งขณะชาร์จและใช้งาน ถ้าพูดกันให้เข้าใจง่ายๆ PCM มีหน้าที่หลัก คือ Overcharge Protection, Over-discharge Protection, Over Current Protection, Overheat Protection (NTC) และ Short Circuit Protection นั่นเองครับ
BMS คืออะไร
BMS หรือ Battery Management system นั้น นอกจากมีหน้าที่ในการควบคุมความปลอดภัยเหมือนกับ PCM แล้วยังมีระบบตรวจสอบสถานะของแบตเตอรี่แต่ละเซลล์อีกด้วย ซึ่งทำให้แบตเตอรี่สามารถใช้งานได้อย่างเต็มประสิทธิภาพ รวมถึงช่วยยืดอายุของแบตเตอรี่อีกด้วย ทั้งนี้ตัว BMS ที่ขายทั่วไปนั้นก็มีหลากหลายเกรด และฟังก์ชั่นที่แตกต่างกันไป โดยวันนี้ทางเราขอยกตัวอย่างฟังก์ชั่นการทำงานโดยทั่วไปของ BMS ดังนี้
- ป้องกันการชาร์จประจุไฟเกิน (Overcharge Protection)
- ป้องกันการใช้งานต่ำกว่าจุดใช้งานของแบตเตอรี่ (Over-discharge Protection)
- ป้องกันกระแสไฟเกิน (Overcurrent Protection)
- ป้องกันแบตเตอรี่ไม่ให้อุณภูมิสูงเกินค่าที่กำหนด (Overheat Protection, NTC)
- ป้องกันการลัดวงจร (Short Circuit Protection)
- ตรวจวัดอุณหภูมิและการเปลี่ยนแปลงอุณหภูมิของแบตเตอรี่ (Temperature sensing)
- ตรวจวัดระดับแรงดัน และบาลานซ์เซลล์ (Cell monitoring & balancing)
- มีการสื่อสารร่วมกับอุปกรณ์ที่ต่อพ่วง (Communication interface)
- มีระบบจัดการพลังงานให้เพิ่มประสิทธิภาพให้กับแพ็กแบตเตอรี่ (Performance Optimization)
- มีระบบตรวจสอบตัวเอง (Health monitoring and Diagnostic)
- สามารถแสดงสถานะของระดับพลังงานได้ (Power Gauge)
จากที่กล่าวมาด้านบน ทางเราขอสรุปให้เข้าใจกันง่ายๆ ว่า PCM มักใช้ในแบตเตอรี่ขนาดเล็กหรือ แบตเตอรี่พกพาเป็นหลัก เช่น ถ่าน li-ion 18650 ที่เรารู้จักกัน ส่วน BMS จะถูกนำมาใช้กับแบตเตอรี่ที่มีขนาดใหญ่ขึ้น อย่างในแบตลิเธียมไอออนฟอสเฟต หรือแบตเตอรี่แพ็คที่ประกอบเซลล์จำนวนมากครับ
BMS ไม่ใช่แค่ระบบป้องกันเท่านั้น แต่เป็น สมองกลที่ช่วยจัดการแบตเตอรี่ทั้งระบบ ทำให้แบตเตอรี่มีอายุการใช้งานยาวนานขึ้น ปลอดภัยมากขึ้น และทำงานได้เต็มประสิทธิภาพ เหมาะอย่างยิ่งสำหรับแบตเตอรี่ลิเธียมที่ใช้ในงานอุตสาหกรรม รถไฟฟ้า โซลาร์เซลล์ หรือ UPS สำรองไฟ
ตัวอย่างการใช้งาน BMS
- แบตเตอรี่ใน รถยนต์ไฟฟ้า (EV)
- แบตเตอรี่ โซลาร์เซลล์
- แบตเตอรี่ พาวเวอร์แบงค์ หรือ โน้ตบุ๊ก
- ระบบสำรองไฟ UPS
- จักรยานไฟฟ้า / สกูตเตอร์ไฟฟ้า
สรุปง่าย ๆ BMS คือ “ผู้จัดการและคุ้มครองแบตเตอรี่” คอยดูแล ควบคุม ป้องกัน และยืดอายุแบตให้ปลอดภัยและใช้งานได้นานขึ้น
ที่มา : https://www.spabattery.com (SPA Battery จำหน่ายแบตเตอรี่ลิเธียมฟอสเฟสคุณภาพสูง)
บทความอื่นๆ ที่น่าสนใจ
